Negative Income Tax คืออะไร?

ทำไม Negative Income Tax ถึงเป็นประเด็นร้อน

    เกิดประเด็นร้อนขึ้นมาทันทีเมื่อกรมสรรพากรออกมาประกาศว่า ในปีภาษี 2570 จะนำระบบ Negative Income Tax  มาใช้ในการจัดเก็บภาษีเงินได้บุคลธรรมดา จึงเกิดคำถามขึ้นมาว่า Negative Income Tax คืออะไร

Negative Income Tax (NIT) คืออะไร

  Negative Income Tax (NIT) หรือ ภาษีเงินได้เชิงลบ เป็นแนวคิดด้านเศรษฐศาสตร์และนโยบายทางภาษีในการรวม ระบบภาษี กับ สวัสดิการสังคม เข้าด้วยกัน เพื่อมุ่งช่วยเหลือผู้มีรายได้น้อย โดยเปลี่ยนบทบาทของระบบภาษีจากการเก็บภาษีเพียงอย่างเดียว มาเป็นทั้งการเก็บและการจ่ายคืนในระบบเดียวกัน หลักการสำคัญของการจัดเก็บภาษีระบบนี้คือ ผู้มีรายได้สูงก็ยังต้องเสียภาษีตามปกติ แต่ผู้มีรายได้น้อยกว่าระดับที่รัฐกำหนด รัฐจะโอนเงินกลับมาให้เพื่อช่วยเหลือแทนการเก็บภาษี

หลักการของ Negative Income Tax

1. กำหนดเส้นรายได้ขั้นต่ำ (Threshold Income)

  • เป็นเกณฑ์รายได้ที่รัฐกำหนดว่าคนๆ หนึ่งควรมีเพื่อการดำรงชีพที่เหมาะสม

2. กลไกภาษีเชิงลบ

  • ผู้มีรายได้สูงกว่าเกณฑ์ → ชำระภาษีตามอัตราที่กำหนด
  • ผู้มีรายได้ต่ำกว่าเกณฑ์ → ได้รับเงินสนับสนุนจากรัฐ (แทนที่จะเสียภาษี)

3.การคำนวณเงินสนับสนุน

  • รัฐจะใช้สูตรที่รวมทั้ง “อัตราภาษี” และ “ระดับรายได้ขั้นต่ำ” มาประกอบกัน เพื่อกำหนดว่าผู้มีรายได้น้อยควรได้รับเงินช่วยเหลือเท่าไร

ประโยชน์ของ Negative Income Tax

1. ช่วยเหลือผู้มีรายได้น้อยอย่างตรงจุด

  • แทนที่จะกระจายงบประมาณผ่านโครงการสวัสดิการจำนวนมาก รัฐสามารถโอนเงินตรงไปยังผู้ที่ต้องการความช่วยเหลือจริง ๆ

2. ลดความซับซ้อนของระบบสวัสดิการ

  • หลายประเทศมีโครงการช่วยเหลือผู้มีรายได้น้อยมากมายหลายอย่างซึ่งอาจซับซ้อนกัน การใช้ NIT สามารถรวมระบบสวัสดิการเหล่านั้นเข้าด้วยกัน โดยไม่ต้องพึ่งสวัสดิการซับซ้อนหลายรูปแบบ

3. สร้างแรงจูงใจในการทำงาน

  • ผู้มีรายได้น้อยยังคงได้รับเงินสนับสนุนบางส่วน แม้จะมีงานทำแล้ว จึงไม่เกิดปัญหาว่าทำงานแล้วเสียสิทธิ์รับสวัสดิการจากรัฐ

4. ลดความเหลื่อมล้ำทางเศรษฐกิจ

  • การโอนรายได้ให้กับผู้ยากจนช่วยเพิ่มโอกาสการเข้าถึงการศึกษา สุขภาพ และการพัฒนาคุณภาพชีวิต

ตัวอย่างการคำนวณ Negative Income Tax

สมมุติรัฐกำหนดเส้นรายได้ขั้นต่ำ (Threshold Income) ที่ 100,000 บาทต่อปี *

  • ถ้าคุณมีรายได้ 150,000 บาท – ต้องจ่ายภาษีตามอัตราภาษีบุคคลธรรมดา เช่น 10% = 15,000 บาท *
  • ถ้าคุณมีรายได้ 60,000 บาท – รายได้น้อยกว่าเกณฑ์ 40,000 บาท  รัฐอาจกำหนดให้จ่ายเงินสนับสนุน 50% ของส่วนต่าง ซึ่งคุณจะได้รับเงินจายคืนจากรัฐ  20,000 บาท

บทสรุป Negative Income Tax

Negative Income Tax เป็นเครื่องมือเชิงนโยบายที่ช่วยให้ระบบภาษีทำหน้าที่ทั้ง “เก็บ” จากผู้มีรายได้สูง และ “ช่วยเหลือ” ผู้มีรายได้ต่ำในคราวเดียวกัน ระบบนี้จึงไม่ได้เป็นเพียงแค่ “เครื่องมือเก็บภาษี” แต่ยังทำหน้าที่เป็น “สวัสดิการทางสังคม” ไปพร้อมกัน หลักการนี้ไม่เพียงแต่ช่วยลดความเหลื่อมล้ำด้านรายได้ระหว่างคนรวยกับคนจน แต่ยังทำให้ระบบภาษีและสวัสดิการของรัฐมีความยืดหยุ่นและเป็นธรรมมากขึ้น

     ทดลองใช้ NEXTTO ฟรี 30 วัน ติดต่อทีมงานเพื่อรับคำปรึกษาเพิ่มเติมได้ที่ Line OA – @Nextto

ช่องทางการติดต่อ NEXTTO 

Facebook : Nextto System

Instagram : Nexttosystem

LINE : @Nextto

TikTok : @Nexttosystem

Email : helpdesk@nexttosystem.com

Tel : 095-5088226